Van de kaart: georefereren van historische kaarten van Stadsarchief Amsterdam

De kaartencollectie van Stadsarchief Amsterdam is beschreven, maar nog niet gekoppeld aan geografische coördinaten. Door te georefereren kunnen we historische kaarten letterlijk plaatsen op een moderne kaart.

Stand van zaken

  • 4.843 scans
  • 265 deelnemers

Project info

Van de kaart: georefereren van historische kaarten van Stadsarchief Amsterdam

De kaartencollectie van Stadsarchief Amsterdam is beschreven, maar nog niet gekoppeld aan geografische coördinaten. Door te georefereren kunnen we historische kaarten letterlijk plaatsen op een moderne kaart.

Wat is georefereren?

Iedereen kan georefereren. Het is namelijk heel eenvoudig: u plaatst een markeringspunt op de historische kaart en vervolgens plaatst u op dezelfde locatie op de moderne kaart een tweede markeringspunt. Door minimaal drie punten op beide kaarten aan te geven, kan de positie van de historische kaart worden bepaald.

Om welke historische kaarten gaat het?

Alle digitaal beschikbare kaarten van het Stadsarchief Amsterdam komen in dit project voorbij. Het zijn zowel overzichtskaarten als detailkaarten, uit de zestiende tot en met de twintigste eeuw.

In deze collectie bevinden zich ook een aantal bekende series.

Atlas Loman:

Uitgever Jan Christiaan Loman (1825-1879) bracht een serie kaarten uit, waarop alle huizen van Amsterdam te vinden waren, inclusief huisnummering. De eerste versie werd in 1876 gepubliceerd. De kaarten zijn verdeeld per buurt en bevatten veel detail (schaal 1:2.500).

Loman kaart  buurt X

De Atlas Loman maakt deel uit van de collectie negentiende-eeuwse buurtatlaskaarten.

1:1.000 kaarten

Deze serie is gemaakt door de Dienst der Publieke Werken in de periode 1909 tot 1990. Omdat het zeer gedetailleerde kaarten betreft, zijn hierop niet alleen alle huizen, maar ook lantaarnpalen of tramrails te onderscheiden.

Blad J4 van de 1:1.000 kaarten

De collectie 1:1.000 kaarten is te vinden op de Archiefbank.

1:10.000 kaarten

Ook deze reeks is gemaakt door de Dienst der Publieke Werken. Het zijn kaarten die Amsterdam weergeven op één blad, vier bladen of negen bladen. Na 1921, toen de stad omliggende dorpen geannexeerd had, paste het geheel niet meer op één blad. In 1936 werd daarom een kaart op vier bladen uitgebracht. Met de toevoeging van Amsterdam Zuidoost was er nog meer ruimte nodig, dus werden de kaarten vanaf 1967 op negen bladen uitgegeven.

Blad 1 van de 1:10.000 kaarten

De serie 1:10.000 kaarten op één blad maakt deel uit van de collectie kaarten van geheel Amsterdam

De series 1:10.000 kaarten op meerdere bladen vormen een eigen collectie 

Welke informatie levert het project op?

Door coördinaten toe te kennen aan historische kaarten wordt het mogelijk deze visueel (via een kaart) in plaats van tekstueel (via een zoekopdracht) te benaderen. Zo wordt bijvoorbeeld zichtbaar hoe  de stad zich in de loop der tijd ontwikkelt, welke panden zijn gebouwd of juist verdwenen.

Om de resultaten te kunnen tonen is een aanpassing nodig aan de bestaande Beeldbank. Deze zal zo snel mogelijk worden gerealiseerd en als dat zover is, dan zal dat ook op VeleHanden worden gemeld.

Welke hulpmiddelen zijn er beschikbaar?

Hieronder vindt u de links naar een aantal overzichtskaarten (bladwijzers), behorend bij grote collecties uit dit project. Deze kunnen u helpen om het gebied van een bepaald blad uit een kaartenserie te vinden.

Behorend bij de serie 1:1.000 kaarten:

Behorend bij de Loman Atlas:

Wat levert het u op?

Het georefereren  van een kaart levert u in totaal 4 punten op (2 bij invoer en 2 na controle). De met dit project verdiende punten kunnen worden ingewisseld voor een print van een kaart uit de Beeldbank.

13x18 cm = 250 punten
20x25 cm = 500 punten
24x30 cm = 750 punten
30x40 cm = 1000 punten
40x50 cm = 1250 punten
50x60 cm = 1500 punten 

Hoe gaat dit in zijn werk?

1. Maak een coupon aan voor het benodigd aantal punten.
2. Ga naar http://beeldbank.amsterdam.nl en zoek een mooie kaart uit
3. Stuur een e-mail naar velehanden@stadsarchief.amsterdam.nl en vermeld daarin:

  • de kaart van uw keuze (d.m.v. de code die op de Beeldbank staat achter 'Afbeeldingsbestand') en het gewenste formaat
  • uw couponcode van VeleHanden
  • het postadres waar de print naartoe gestuurd moet worden4. De punten worden geïnd, de kaart geprint en naar u toegestuurd

4. De punten worden geïnd, de kaart geprint en naar u toegestuurd