Miljoenen akten liggen nog begraven in het archief van de Amsterdamse Notarissen. Ga mee op ontdekkingstocht en help de geschiedenis van Amsterdam herschrijven!
Catharina Roos uit de Bannesteeg heeft na de kermis de avond doorgebracht in het speelhuis van haar zwager in de Munnikestraat. Als ze midden in de nacht naar huis gaat, krijgt ze voor de deur een voetzoeker in haar gezicht, zodanig dat 'het niet anders scheen of ze stond in lichte vlam'. De vuurwerkgooier is een 'lange man, schraal van statuur, aan hebbende een lood couleurde rok met zwarte onderkleeren en witte kousen aan'. Een andere man trapt het vuur uit en Catharina, zonder muts en met schroeiplekken in haar gezicht is zo ontdaan dat ze moet worden adergelaten.
De lange schrale man, broodbakker Cornelis Holland, wordt door de ratelwachts achtervolgd tot op de Nieuwmarkt en daar gearresteerd. Opmerkelijk zijn de woorden die de man die het vuur uittrapte hem toevoegt: "Wel zo Kees Holland, heb jij dat gedaan? Als jij 't een hoer gedaan had dan zou ik 't niet vriendelijk opgenomen hebben, laat staan een eerlijke vrouw."
Hier is hij weer, Cornelis Holland vijf jaar later, nu 'handelend in loten' en nog steeds speelhuizen frekwenterend. Met zijn maten Dirk Bakker en Bernardus Rijnders komt hij stampij maken in het speelhuis van Johanna Maria Bouche in het Hagedoornbosch in de Pieter Jacobstraat.
"Geef een glas bier," zegt Dirk op 'gebiedende wijs'. "Ik heb geen bier," antwoordt Johanna. "Geef dan water." "Ik verkoop geen bier of water, maar wel wijn. Dog wil jij water hebben dat kan jij krijgen, al was 't een emmer vol."
Dirk Bakker, 'daarop zeer boosaardig wordende', pakt vloekend het 'koelvat, dat bijna vol water op de toonbank in 't comptoirtje stond' en giet haar de volledige inhoud over het hoofd. Druipend, maar 'met de uiterste bedaardheijd' vraagt ze: "Wel zo mijnheer, waarom behandel jij mij zo slegt, heb ik u eenig leed gedaan?"
"Smouse hoer, kat, gebrandmerkte hoer, dat is omdat jij mijn broer en zijn vrouw van de kermis zo qualijk behandelt hebt, dat heb jij er voor," vaart Dirk uit. De drie oppassers willen ingrijpen, maar Johanna weerhoudt ze. "Jij hebt dit misgedaan, mijnheer, maar jij kan ervan verzeekert weezen dat mijnheer de Hoofdofficier er mee gemoeijt zal zijn."
"Zo lang als Mijnheer Sweers hoofdofficier is, kan ik doen wat ik wil, ik heb in vroeger dagen Mijnheer Sweers bedient," zegt Dirk.
Intussen heeft Cornelis Holland haar hand gegrepen en haar uit het comptoirtje getrokken: "Kom, jij moet met mij dansen." Dat wil Johanna natuurlijk niet, 'te minder nu zij zo nat waar', maar hij sleurt haar mee. Hij doet alsof hij struikelt en probeert haar achterover door het raam te duwen. Dat lukt niet en hij valt zelf door de ruit. Bernardus grijpt intussen Johanna beet om verder met haar te dansen.
"Ga rijs mee naar boven, ik zal u een rijder laten verdienen," zegt Cornelis tegen Johanna's zuster. "Dat is mijn zaak niet, mijnheer, daar zijn de meijsjes voor," antwoordt die. "Jij bent een vodtje, jij bend mij niet mooij genoeg, mottige blixem."
De heren legen fles na fles en smijten steeds hun glaasjes 'zeer moedwillig en opzettelijk tegens de grond aan stukken', met ''t uiterste geduld en lijdzaamheijd' aangezien door het personeel. Cornelis blijft proberen Johanna de deur uit te trekken en als de drie eindelijk op straat staan, trekken ze die gauw dicht. Er wordt nog geruime tijd aangescheld en op de deur gebonkt en Bernadus schreeuwt "Laat de stoutste luisebos maar hier komen, ik zal hem door zijn bek snijden," waarbij hij dreigend zijn hand in zijn zak houdt.
PS: ook mevrouw Bouche ben ik al eerder tegengekomen: lees hier haar avontuur met haar man Paulus Vroonhoff, hun dienstmeid en hun hondje bij een uitstapje naar de Herberg Nabij Buiten in Trustpilot anno 1762
Nu snap ik ook het spreekkoor "Hoeren, hoeren, koekoek, geef een lantaarn..."
