Fotografisch Geheugen: train de computer

Welke categorie past het beste bij de foto?

Stand van zaken

  • 55.346 scans
  • 334 deelnemers

Project info

Wil jij ook een Fotografisch Geheugen, of heb je er één? Help dan de computer een handje! Door aan te geven welke onderwerpscategorie het beste past bij een foto, trainen we een computerbrein om doeltreffender te kunnen zoeken in historische beeldcollecties. De training voeren we uit met de fraaie collectie van Fotopersbureau De Boer (1945-2004).

Wat is het doel?

Het project Fotografisch Geheugen heeft als doel om de volledige collectie van Fotopersbureau De Boer online aan te bieden, bestaande uit maar liefst 2.000.000 beelden. Om dit soort historische beeldcollecties doeltreffender te kunnen doorzoeken, trainen we een computerbrein op het herkennen van scenes, bijvoorbeeld een ‘voetbalwedstrijd’, ‘huwelijk’, ‘winkelstraat’ of ‘demonstratie’. Je zou dan straks met één klik alle beelden van deze onderwerpscategorieën op je scherm kunnen krijgen.

We hebben voor scenes gekozen omdat in de beeldcollecties van erfgoedinstellingen veelal historische gebeurtenissen of omgevingen zijn vastgelegd. Nog meer geldt dit voor persfoto’s. Voor de training werkt het Noord-Hollands Archief samen met wetenschapper Melvin Wevers (Universiteit van Amsterdam), en natuurlijk met jullie! De training voeren we uit in een aantal ronden. Na iedere ronde analyseren we de invoer: welke categorieën doen het goed, welke minder, en welke moeten we nog wat verder bijschaven? Daarmee richten we een volgende ronde in met nieuwe beelden. De start van een ronde en het einde daarvan melden we op het forum en via onze nieuwsbrief.

Het is de eerste keer dat op deze schaal kunstmatige intelligentie, ofwel Artificial Intelligence (AI) wordt getraind en toegepast op historische foto’s. De computer moet nog veel van ons leren. In dit filmpje (2 minuten) leggen we verder uit waarom we kunstmatige intelligentie inzetten en waarom het computerbrein jullie hulp nodig heeft:

 

Wat vragen we van jullie?  

Voor iedere persfoto kies je de categorie die daar het allerbeste bij past. De computer geeft al vijf suggesties, waarvan je er één kunt selecteren. Als de juiste categorie er volgens jou niet tussen staat, kun je er één kiezen uit de lijst met alle categorieën.

Op deze manier train je de computer om het belangrijkste onderwerp van een foto te herkennen en deze aan andere foto’s met hetzelfde onderwerp te koppelen.

Een instructievideo kan je hier bekijken (ca. 4 minuten). Een nadere invoerinstructie vind je rechts van deze tekst, bij ‘aan de slag’.

Hoe weet ik welke categorie ik moet kiezen? 

Het is niet altijd eenvoudig om de juiste categorie te kiezen. Soms kunnen meerdere categorieën passend zijn, bijvoorbeeld een foto waarop je zowel een winkelstaat als een demonstratie ziet. Voor de computertraining is het dan van belang om de beste categorie van die twee te kiezen. Je kunt jezelf de volgende vragen stellen: wat is het hoofdonderwerp? Wat staat centraal op de foto? Wat zou je als eerste noemen als je de foto zou moeten beschrijven?

Ook kan het zo zijn dat de juiste categorie er echt niet tussen lijkt te staan, niet in de suggesties en óók niet in de lijst. Dit kan je tijdens het invoeren aangeven met een vinkje bij de tekst: “Ik heb de juiste categorie niet gevonden”.  

In totaal zijn er meer dan honderd onderwerpscategorieën, een totaaloverzicht met voorbeeldfoto’s is te vinden aan de rechterkant van dit scherm bij ‘extra informatie’. We raden je aan om alle verschillende categorieën zo goed mogelijk in je achterhoofd te hebben. Behulpzaam daarbij zijn deze leuke woordzoekers!
-          Woordzoeker 1
-          Woordzoeker 2
-          Woordzoeker 3 

Wat levert het op?

Naast eeuwige roem, willen wij jullie natuurlijk ook bedanken met iets tastbaars! Op basis van het aantal behaalde punten biedt het Noord-Hollands Archief jullie leuke cadeautjes aan, te zien op deze plek op het forum. Het aantal punten dat je nodig hebt per cadeau maken we later bekend. 

Meer weten?

Het Noord-Hollands Archief is nog veel meer van plan met de unieke collectie van Fotopersbureau De Boer. De beelden behoren tot ons nationaal fotografisch geheugen en zijn voor de regio Kennemerland – de thuisbasis van het persbureau – zelfs essentieel te noemen. Op onze website zijn diverse verhalen rond de collectie terug te lezen en is meer informatie te vinden over het project Fotografisch Geheugen. In een ander VeleHanden-project worden alle 2.000.000 persfoto’s gekoppeld aan de beschrijvingen van de reportages van de fotografen.

Over de computertraining leggen we meer uit in dit artikel op onze website. In het project Krant en Foto’s proberen we bovendien om met kunstmatige intelligentie de persfoto’s te koppelen aan hun publicaties in de kranten.

Fotografisch Geheugen wordt mogelijk gemaakt door Mondriaan Fonds en Prins Bernhard Cultuurfonds