Actum in camere. Getuigenverklaringen uit het archief van de Brugse schepenbank (1700-1795)

Help ons mee de automatisch getranscribeerde achttiende-eeuwse getuigenverklaringen uit het archief van de Brugse schepenbank te corrigeren en draag zo je steentje bij aan het onderzoek naar het dagelijkse leven in het verleden!

Stand van zaken

  • 8.539 scans
  • 150 deelnemers

  • 8.456
    • 1.1% Onbruikbaar
    • 99% Ingevoerd
    • 98.6% Gecontroleerd
    Ingevoerd 100%
  • 8.423
    • 1.1% Onbruikbaar
    • 99% Ingevoerd
    • 98.6% Gecontroleerd
    Gecontroleerd 99.8%
Meedoen aan dit project

Project info

 
Cor Kooter

Cor Kooter

"Zich generen"

Meermalen zie ik in teksten het begrip 'de kost verdienen' weergegeven als in de bijgaande tekst: "...haer gheneerende met melck te vercoopen". 
Duidelijk is er een link met het woord 'neering' (handel waarmee je je brood verdient), maar ik kende tot nu toe 'zich generen' alleen maar als 'zich schamen'. 
Zijn beide verschillende betekenissen van 'zich generen' nu apart van elkaar ontstaan, of heeft de betekenis zich in de loop der tijd gewijzigd?

  • Ward Leloup

    Ward Leloup

    Dag Cor

    Ik ben geen specialist ter zake, maar wat opzoekingswerk in woordenboeken leert met dat het huidige woord 'generen' - in de betekenis van 'zich schamen' - pas in de negentiende eeuw in onze taal opkomt en is afgeleid van het Frans (gêne).

    Het generen uit de getuigenissen - in de betekenis van 'in zijn/haar onderhoud voorzien' - is verwant met het Middelnederlandse 'neren', wat zoveel betekent als 'zich voeden' of 'gedijen'. Ook het woord nering is daar inderdaad mee verwant.

    Het lijkt me dus dat beide betekenissen een andere oorsprong kennen, maar dat de oudere betekenis in onbruik is geraakt!