Actum in camere. Getuigenverklaringen uit het archief van de Brugse schepenbank (1700-1795)

Help ons mee de automatisch getranscribeerde achttiende-eeuwse getuigenverklaringen uit het archief van de Brugse schepenbank te corrigeren en draag zo je steentje bij aan het onderzoek naar het dagelijkse leven in het verleden!

Current status

  • 13.759 scans
  • 174 participants

  • 13.742
    • 0.1% Unusable
    • 99.9% Entered
    • 86.5% Validated data
    Entered 100%
  • 11.895
    • 0.1% Unusable
    • 99.9% Entered
    • 86.5% Validated data
    Validated data 86.6%
Participate in this project

Project info

 
Cor Kooter

Cor Kooter

Meester Pauwels, chirurgijn en barbier.

Een 14 jarige 'onnoosele' dochter van de bakker ging naar de chirurgijn om naar een plek op haar hand te laten kijken. De chirurgijn (annex Barbier) meester Pauwels  had zijn eigen behandelmethodes:

....ende lest haer opgenomen haer settende d'helft van haer rugghe op de waetersteen, ende heeft haer rocken noch eens opgheheven, die legghende tot boven op haer aensicht ende van onder oock op die legghende onder haer rugghe, ende heeft alsdan haer voeten opghenomen op elcke schouder een legghende, sonder dat de claegege in al dien tijdt iet seijde, doch weijnigh crees, ende heeft alsdan noch eens sijn brouck afghedaen, de claegege hem segghende, meester Pauwels ick en can niet langhe soo ligghen ick en hebben gheen rocklijf aen, sij ten dien tijde met haer handen vastehoudende de waetersteen, waeroppe hij haer seijde, ghij en sult niet langhe soo ligghen, het sal haest ghedaen sijn, ende alsdan heeft hij sijn mannelickheijt in haer vrauwelickheijt ghesteken, ende alsdan heeft sij een weinigh gheschreeuwt, niet derfvende luijde schreuwen, mits hij seijde sus sus, alsdan heeft hij sijn mannelickheijt uit haer ghetrocken tselve slaende tot twee a drijemael op haer bil, daerdoore sij voelde dat het vleesch ende syn mannelyckheijt was, sulcx te vooren niet wetende, nochte tselve ghesien thebben, waernaer hij noch tweemael sijn mannelickheijt in haer ghesteken heeft, de claegege t'elcken schreeuwende van pijne, maer de derde keer gheheel luijde, sonder datter iemant voort is ghecommen, ende hij hoorende dat de claegege soo schreeuwde, heeft hij haer laeten gaen, segghende dat sij heeft beginnen te crijsgen van den tijdt af dat hij haer aen de meur stack dit uit schaemte van dat sij soo veel moeste lijden om ontsloten te worden, ende dat hij, soo hij seijde, niet en conde ghenesen ten sij sij ontsloten was ende in t'leste heeft sij stijf ghecreesghen uut pijne, waernaer hij sijn brouck heeft aenghedaen, ende is hij eerst uut de caemer gegaen segghende aende claegege, volght mij, t'ghonne sij dede, ende heeft hij haer aende disch ghestelt ende gheseijt ghij en moghet aen niemant segghen, niemant en heefter mede van doen, alsdan iemant aenden voordeure clinckende, alswanneer hij haer seijde compt wat alhier, haer stellende op een houttestoel in de drogisterie plaetse, sij aldaer sittende heeft hij alsdan haer robe van vooren ontackt, ende sijn handen omme haer borsten ghesteken, segghende u borstiens beginnen wel te groijen, het sal met u wel gaen, wij sullense wat troetelen, waernaer hij haer robe heeft toeghedaen commende alsdan sijn dochterken om van achter in t'hof te gaen, waernaer hij haer gheseijt heeft, compt noch somtijts, wij sullen het noch doen, de claegege in al dien lesten tijdt in de drogisterie plaetse wat soetiens alleenelick crijsgende om dat sij het binnen niet hooren en souden ende omdat. soo hij haer gheseijt hadde, alles soo hadde moeten gheschieden om haer te ghenesen, ende alsdan heeft hij haer uut den huijse gheleet, segghende compt merghen om ghelaete te worden, ende seght wel drije quartier heurs in de drogisterie plaetse ende achterplaetse gheweest te sijn, ende dat sij al crijsgende thuijs commende, haer moeder haer vraeghde waerom sij crees ende dat sij sulx wilde weten, of sij de deugeniete in de schole ghespeelt hadde, ende alsdan heeft sij alles aen haer moeder vertelt, en haer alsdan bij commissarissen ghevraeght of sij alsdan aen haer vrauwelickheijt ofte daernaer ofte aen haer hemde heeft ghevoelt ofte ghehadt eenighe vochtigheijt ofte nattigheijt, seght dat neen ghevraeght waerom sij gegaen is in d'achtercaemer ende waerom sij aldaer bij den chirurgijn Pauwels heeft aen haer laeten doen, al t'ghone hier boven bij haer vertelt, antwoort aldaer gegaen te sijn ende al tselven .....

  • Ward Leloup

    Ward Leloup

    :O zo expliciet zie je het zelden... Toch niet zo preuts die achttiende-eeuwers!