Landlopers Wortel- en Merksplas-Kolonie

Had je geen werk, geen vaste woonplaats en geen middelen van bestaan? Dat werd je tot 1993 naar Wortel- of Merksplas-Kolonie gestuurd. Tienduizenden landlopers werden hier verplicht tewerk gesteld in een gezonde groene omgeving. Zo zouden zij heropgevoed worden tot brave en hardwerkende burgers. Help mee om de persoonlijke dossiers van deze landlopers te ontsluieren en ontdek zo of ook jouw voorvader in de Kolonie verbleef.

20 november 2019

Dankzij financiële steun van de Vlaamse Overheid werden tienduizenden papieren dossiers van landlopers ingescand. Via het Vele Handen crowdsourcing platform kunnen vrijwilligers nu van thuis uit aan de slag gaan om dit rijke archief digitaal raadpleegbaar te maken. Help mee en ontdek meteen of ook jouw voorvader in de Kolonie verbleef!

PERSOONLIJKE VERHALEN

In het Rijksarchief Antwerpen/Beveren wordt het uitgestrekte archief van de Rijksweldadigheidskolonies bewaard. Het archief omvat onder meer de persoonlijke dossiers van de landlopers die in de Vlaamse Kolonieën verbleven. Hierin staat heel wat boeiende informatie over het leven van de landlopers, hun familie en hun herkomst. Wie in het archief wil duiken, kan steeds terecht in de leeszaal van het Rijksarchief. Om de documenten nog eenvoudiger en sneller raadpleegbaar te maken, droomden verschillende partners al jarenlang om dit rijke archief te digitaliseren. Dankzij het project Dwaallichten wordt dit nu mogelijk.

SAMENWERKING

‘Dwaallichten’ verwijst naar de vele onbekende verhalen van de landlopers. Kempens Landschap sloeg de handen in elkaar met het Gevangenismuseum van Merksplas, het Rijksarchief Antwerpen-Beveren, Erfgoedcel Noorderkempen en het Stedelijk Museum Hoogstraten. Samen werkten ze aan een dossier voor projectsteun binnen het Cultureel Erfgoeddecreet. In 2018 kende de Vlaamse overheid een bijdrage toe van 44.500 euro voor het project Dwaallichten, waarna de digitalisering kon beginnen.

HELP MEE!

Het verblijf van elke landloper werd vroeger zorgvuldig bijgehouden. Wanneer een landloper toekwam in Wortel- of Merksplas-Kolonie werd zijn aanwezigheid geregistreerd in een inlichtingenfiche. Hierop staat de voornaamste informatie van de landloper waardoor het een interessante bron is voor wie nu bijvoorbeeld op zoek gaat naar sporen van familie die ooit in een Kolonie verbleef. Daarom is er gekozen om al deze inlichtingenfiches in te scannen. Hiermee is het werk echter nog niet gedaan: de gegevens uit de gescande documenten moeten nu dossier per dossier worden ingevoerd in een online databank.

Hiervoor zijn de partners op zoek naar helpende handen. Wie wil kan thuis vanuit zijn luie zetel op een passend moment mee deze historische documenten helpen verwerken. 

Ja ik doe mee!

 

ZOEK JE VOOROUDERS

Om alle verzamelde data ook publiek toegankelijk te maken, werd er een zoekmodule klaargestoomd die binnenkort, na verwerking van de data, voor iedereen beschikbaar zal zijn in het Bezoekerscentrum van Merksplas-Kolonie en op deze website. Met de zoekmodule kan je zoeken op familienaam, maar ook op woonplaats, periode van de veroordeling en zelfs op het beroep van de landlopers.

Kijk voor meer informatie over deze kolonieen op https://www.kolonie57.be