Project BHIC officieel van start met boevendag

In de citadel van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) werd afgelopen zaterdag, 4 oktober, het nieuwe project om de gevangenisregisters van het BHIC te indexeren gestart. Met het project Gezocht! Inkloppers van Brabantse gevangenisregisters 1821-1940 worden de deelnemers gevraagd om de kleine boefjes en zware criminelen uit de Brabantse cellen op te speuren uit de gevangenisregisters van het BHIC.

6 oktober 2014

Themadag boeven

Het BHIC startte de dag met een spannend verhaal van verhalenverteller Raymond Uppelschoten. Het was een verhaal met een criminele wending, het einde van het verhaal werd bewaard tot het einde van de middag, een echte cliffhanger.



Vervolgens vertelde projectleider van het BHIC Christian van der Ven over de geschiedenis van de rechterlijke archieven van na 1811. Hij behandelde onder andere het Vredegerecht, de Rechtbank van Eerste Aanleg, het Hof van Assisen, het Kantongerecht, de Arrondissementsrechtbank, het Provinciaal Hof, het Gerechtshof en het Hooggerechtshof der Verenigde Nederlanden. Ook gaf hij uitleg over de procesgang, het gevangeniswezen en de militaire rechtspraak.

Hierna volgde een demonstratie van VeleHanden. Verschillende deelnemers hadden in de week voorafgaand aan de bijeenkomst al wat boeven ingeklopt en kenden VeleHanden al. Een van de deelnemers noemde het project zelfs ‘verslavend’. Na een goed gevuld ochtendprogramma was het tijd voor een lunchpauze. Hoewel de dag in het teken stond van boeven, zaten de deelnemers bepaald niet op water en brood. Het BHIC had een goede maaltijd verzorgd.

Na de lunch werd de grote groep van meer dan veertig deelnemers in drieën gesplitst. Afwisselend konden de groepen zelf strafgevangenisregisters inkloppen in VeleHanden, een rondleiding krijgen door de voormalige militaire gevangenis oftewel citadel en een presentatie volgen over onderzoek in rechterlijke archieven.



Aan het einde van de middag waren er al vele registers en bijzondere misdrijven ingevoerd in VeleHanden en was het tijd voor het spannende einde van het boevenverhaal van Uppelschoten. Al met al was het een zeer geslaagde dag. Als aandenken kreeg elke deelnemer een zeepje mee naar huis, zodat zij hun handen in onschuld konden wassen.

Wat zijn gevangenisregisters?

Gevangenisregisters vormen de kern van de administratie van het gevangeniswezen uit de negentiende en de eerste helft van de twintigste eeuw. Ze geven een zakelijke opsomming van gegevens van personen die in de strafinstellingen verbleven. De registers hebben vaak een nogal forse fysieke omvang, de informatie is er volgens een bepaald model in kolommen opgenomen.

De inschrijvingsregisters geven persoonsinformatie als de naam, geboortedatum, -plaats en het beroep van de gevangene - mannen en vrouwen - maar bevatten ook informatie over de veroordeling door een rechtbank en het begane misdrijf. Vaak geven de registers ook een signalement van de gevangene en gegevens over zijn of haar ouders, de burgerlijke staat, het genoten onderwijs en gedrag in de gevangenis. Via deze inschrijvingsregisters vind je dus niet alleen veel informatie over een persoon, maar kun je bijvoorbeeld ook het vonnis van de strafzaak gemakkelijker terugvinden.

Waarom dit project?

Samen met u willen wij de inschrijvingsregisters van de Brabantse strafgevangenissen over de periode 1821-1940 op naam toegankelijk maken. Het resultaat wordt een online database waarin iedereen op persoonsnaam de gevangenisregisters kan doorzoeken. Die registers betreffen vooral de grote strafgevangenissen van 's-Hertogenbosch, Breda en Eindhoven, maar ook van enkele andere Brabantse strafinstellingen. In de index nemen we naast de naam ook de geboortedatum en -plaats of leeftijd van de gevangene op en tot slot als extraatje het misdrijf waarvoor hij of zij is veroordeeld.
 
Wat levert het u op?

Per ingevoerde of gecontroleerde scan krijgt u VeleHanden-punten. Punten verdiend in dit project kunnen worden ingewisseld voor euro's tijdens het bestellen van genealogische akten op de website van het BHIC. Hierbij staan 50 VeleHanden-punten gelijk aan 1 euro. De punten kunnen niet alleen worden ingewisseld voor scans van de gevangenisregisters, maar natuurlijk ook voor akten van de burgerlijke stand, doop-, trouw- en begraafboeken, bevolkingsregisters, memories van successie en militieregisters.

Voor de toekomst denken we ook aan het inwisselen van punten voor boeken, rondleidingen en andere bijzondere beloningen. Klik hier voor meer informatie over mogelijke beloningen.

Help het BHIC om inschrijvingsregisters van Brabantse strafgevangenissen toegankelijk te maken op naam, leeftijd, geboorteplaats en misdrijf.