WieWasWie | VeleHanden – De laatste Maastrichtse Bevolkingsregisters toegevoegd!
We zijn van start met het invoeren van het laatste deel nog niet digitaal ontsloten Maastrichtse bevolkingsregisters (1850-186). Helpen jullie mee?
9 August 2017
De ontsluiting gebeurt in het kader van het project ‘WieWasWie | VeleHanden’, waarin bevolkingsregisters van het RHCL, Stadsarchief Breda en Stadsarchief Rotterdam online toegankelijk worden gemaakt. Zo’n 30 Maastrichtse registers zijn nu toegevoegd aan het project! Het VeleHanden platform maakt de ontsluiting mogelijk. Iedereen kan zich hiervoor aanmelden en meehelpen.
Het laatste deel Maastrichtse bevolkingsregisters dat is toegevoegd aan het project, bestrijkt het decennium (1850-1860) waarin de eerste bevolkingsregisters van Maastricht werden aangelegd sinds de invoering van de algemene volkstelling bij Koninklijk Besluit in 1849. De gegevens van deze derde volkstelling werden vanaf 1 januari 1850 door gemeenten bijgehouden in bevolkingsregisters.
Alhoewel, Maastricht had al ervaring met het systematisch bijhouden van de bevolkingsgegevens. Naast het bijhouden van geboorten, huwelijken en overlijdens in de burgerlijke stand vanaf circa 1796, werden er bij het raadsbesluit van 27 juni 1828 namelijk negen wijkmeesters aangesteld, die “verpligt zijn, een naauwkeurig Register te houden der inwoners van hunne respectieve wijken.” De negen wijken van Maastricht kregen een alfabetische naamgeving: A tot en met I. Door de invoering van het bevolkingsregister in 1850 werden deze wijkmeesters van hun taak ontheven. De indeling van de stad in wijken werd aangehouden, maar de huisnummering per wijk kwam te vervallen.
In de periode van 1850 tot 1920 werden de bevolkingsregisters door ambtenaren bijgehouden. In de tussentijd werden er de nodige aanpassingen gedaan om controles beter te kunnen uitoefenen, om nauwkeuriger te werken en processen te versoepelen.
Later gingen gemeenten werken met gezinskaarten. Bij Koninklijk Besluit van 11 augustus 1920 mochten gemeentebesturen in plaats van de ‘vastbladige’ boeken voortaan losse gezinskaarten te gebruiken. De gezinskaarten werden tot 1938 gebruikt, waarna men overging tot het systeem met afzonderlijke persoonskaarten. Sinds 1 oktober 1994 is de wet GBA (Gemeentelijke Basis Administratie) van kracht, die alle gemeenten in Nederland verplicht een geautomatiseerde bevolkingsadministratie te voeren.
Het project WieWasWie | VeleHanden maakt het mogelijk om scans van de Maastrichtse bevolkingsregisters online te bekijken. Ze kunnen van zeer toegevoegde waarde zijn voor genealogisch onderzoek. Anders dan akten uit de burgerlijke stand, vertellen de registers bijvoorbeeld vaak meer over de leefomstandigheden – zoals gezinssamenstelling of datum van komst of vertrek in de gemeente - van een persoon. Wanneer de laatste registers uit de periode 1850-1860 zijn ingevoerd door de VeleHanden vrijwilligers, staan álle Maastrichtse bevolkingsregisters (1850-192) van het Regionaal Historisch Centrum Limburg online. Ze zijn dan te bekijken als hoge resolutie scans én te doorzoeken op naam op wiewaswie.nl en archieven.nl.
Een handje meehelpen? Bezoek de VeleHanden website en bekijk het project. Iedereen kan ons helpen met het toegankelijk maken van de bevolkingsregisters!
Meer informatie
Vragen met betrekking tot het RHCL en de bevolkingsregisters Maastricht in het WieWasWie | VeleHanden project, kunnen gericht worden aan Simone Smeets smeets@rhcl.nl.