Digitalisering collectie Microscopische Glaspreparaten

Help Naturalis Biodiversity Center met het ontcijferen van oude etiketten op microscopische glaspreparaten met mijten, springstaarten en andere kleine organismen.

Naturalis Biodiversity Center heeft een natuurhistorische collectie van maar liefst 37 miljoen zoölogische, botanische en geologische objecten uit heel de wereld. De collectie is van grote betekenis, nationaal en internationaal. De informatie die uit de collectie gehaald wordt is noodzakelijk om onze kennis over de natuur en de biodiversiteit op onze planeet te vergroten. Door de collectie te digitaliseren is én blijft deze toegankelijk voor onderzoek, onderwijs en voor een geïnteresseerd publiek. Daarnaast worden ook de mogelijkheden voor collectiebeheer en wetenschappelijk onderzoek verruimd. In 2010 is Naturalis gestart met het digitaliseren van 7 miljoen objecten. Medio 2015 moet dit voltooid zijn.

Wat zijn microscopische glaspreparaten?

Belangrijk onderdeel van de collectie vormen de ruim 1 miljoen glaspreparaten. Om materiaal onder een microscoop te kunnen bekijken wordt het voorbewerkt. Stenen worden geslepen, hout wordt onder bepaalde hoeken geslepen en kleine organismen moeten worden geconserveerd in een vloeistof. Dit wordt gedaan op een glazen plaatje en in de meeste gevallen vervolgens afgedekt met een dekglaasje. Het geheel vormt een glaspreparaat. Op deze manier zijn de materialen en objecten goed te bestuderen onder een microscoop. Alle preparaten worden gedigitaliseerd door ze te scannen en de informatie over de preparaten vast te leggen in een database. En u kunt hier een belangrijke bedrage aan leveren!

Wat wordt er gedigitaliseerd?

Elk preparaat heeft één of meerdere, soms handgeschreven etiketten met informatie over het geprepareerde organisme. De gegevens die op de etiketten kunnen staan zijn:

1. Wetenschappelijke naam van het geprepareerde organisme in het Latijn
2. Wetenschappelijke naam van het dier of de plant waarop het organisme is gevonden
3. Geslacht van het organisme
4. Of het geprepareerde organisme een type-exemplaar is, de naamgever van zijn soort
5. Het land waar het organisme is gevonden
6. De precieze vindplaats van het organisme
7. De datum waarop het organisme is gevonden
8. De persoon die het organisme heeft verzameld
9. Oude collectienummers en andere nummers die met het preparaat te maken hebben
10. Het aantal geprepareerde organismen

Preparaat met een mijt van het geslacht Glycyphagus, 103 x uitvergroot. Foto’s genomen rond 1920.

Hoe kunt u hierbij helpen?

U kunt ons helpen met het transcriberen van de etiketten op de glaspreparaten en zo meewerken aan het digitaliseren van de 7 miljoen objecten uit de collectie van Naturalis. U krijgt telkens een afbeelding te zien van een glaspreparaat met een datamatrixcode en één of twee etiketten. Natuurlijk is het organisme zelf ook aanwezig op de afbeelding, al is dit niet altijd met het blote oog te zien. De bovengenoemde gegevens kunt u overnemen op het bijbehorende formulier. Dat is vaak nog best even puzzelen want niet alle gegevens zijn altijd op elk preparaat aanwezig en ze staan ook niet altijd op dezelfde plek. De meeste etiketten zijn in het Nederlands geschreven, maar andere talen komen ook voor. De wetenschappelijke naam staat in het Latijn. Soms staan er ook bijzondere dingen op het etiket zoals “Glaspreparaat van een mijt verzameld op de benen van Europeanen tijdens de in 1903 gehouden Noord Nieuw-Guinea Expeditie”. We beginnen met een selectie van 100.000 preparaten met kleine organismen die zijn verzameld gedurende een groot deel van de twintigste eeuw. Uiteraard bieden Vele Handen en Naturalis u op verschillende manieren ondersteuning bij het transcriberen, zoals op het forum en een uitgebreide handleiding met voorbeelden.

Wat levert het Naturalis op?

Door de digitalisering van de collectie Glaspreparaten vergroten we de toegankelijkheid ervan voor onderzoek en onderwijs maar ook voor het grotere publiek. Alle gedigitaliseerde preparaten worden gepubliceerd in diverse websites en netwerken over biodiversiteitsgegevens, bijvoorbeeld via GBIF (Global Biodiversity Information Facility). Zowel een buitenlandse promovendus als een scholier of een amateurbioloog kan dan vanuit zijn huis of vanaf zijn werkplek zien wat Naturalis in huis heeft. Bijkomend voordeel is dat de collectie minder te lijden heeft omdat iemand die iets opvraagt, precies weet wat hij moet hebben en geen hele collecties hoeft te doorzoeken.

Wat levert het u op?

Vanuit Naturalis zijn we u natuurlijk zeer dankbaar voor het invoeren van deze gegevens, waarmee u een belangrijke bijdrage levert aan de kennis over biodiversiteit. Die kennis geven wij regelmatig aan u terug in de vorm van leuke wetenswaardigheden over de natuur, de collectie en het museum. Bovendien verdient u bij het invoeren van elk preparaat één punt en na controle nog een. Deze punten kunt u inwisselen voor interessante extra’s:

1000 punten: Meet & Greet in LiveScience (inclusief toegang tot het museum)

In LiveScience komen de werkvloer en het museum bij elkaar. In deze zaal in Naturalis kunt u meekijken met het werk van de medewerkers van Naturalis. Onderdeel van LiveScience is de Werkstraat, waar onder andere de glaspreparaten worden gedigitaliseerd. Hier laten de medewerkers die de preparaten fotograferen u in een speciale rondleiding zien wat er allemaal komt kijken bij het digitaliseren van deze bijzondere collectie. De Meet & Greet is inclusief toegang tot Naturalis.

2500 punten: Nieuwe Insectengids of Leven met parasieten

Nieuwe Insectengids (9e herziene druk, 2012)
Wilt u meer weten over springstaarten, bladluizen en andere insecten die in West-Europa voorkomen, dan kunt u voor 2500 punten de Nieuwe Insectengids bestellen. Deze zeer complete veldgids is een vertaling van Michael Chinery’s Insects of Britain and Northern Europe met niet minder dan 2300 gedetailleerde tekeningen. De gids geeft uitgebreide informatie over uiterlijke kenmerken, verspreiding, gedrag, voedsel en habitat. Voorkomen in Nederland en België is duidelijk aangegeven. Aan deze editie van de gids, die geldt als één van de beste insectengidsen voor Europa, werkten verschillende medewerkers van Naturalis mee.
 
Leven met parasieten
Voor wie door de parasitaire mijten van Lukoschus geïnspireerd is, kan nu het boek 'Leven met parasieten' bestellen. De expert Frans Rochette verhaalt enthousiast over allerlei vreemde beestjes die leven op dieren en mensen. Parasieten zijn meer dan vieze monsters en de meesten doen gelukkig weinig kwaad. Het boek is echter niet zo geschikt voor mensen met een zwakke maag!

5000 punten: Rondleiding langs de topstukken van Naturalis voor 8 personen (geschikt voor alle leeftijden)

Verras vrienden en familie met een rondleiding door Naturalis! Tijdens de rondleiding vertelt een professionele gids uitgebreid over de collectie en maakt u kennis met het museum. Naturalis toont de aarde als één groot natuurlijk systeem, waarbij alle radertjes in elkaar passen. De gids vertelt over de ontwikkeling van het leven op aarde en laat u bijzondere fossielen, skeletten van dinosauriërs, mammoeten en indrukwekkende dieren uit het heden zien, zoals de reuzenkrab. De rondleiding is inclusief toegang tot Naturalis voor 8 personen. Eventueel uit te breiden naar maximaal 15 personen.

Belangrijk om te weten

• Voor het verkrijgen van de bovengenoemde zaken kunt u op VeleHanden uw verdiende punten verzilveren door een coupon van resp. 1000, 2500 of 5000 punten aan te maken. In het geval van de Meet & Greet en de Rondleiding, dient u deze coupon uit te printen en mee te nemen naar het museum.
• Voor de Meet & Greet heeft u een aanvullende voucher nodig die u kunt tonen bij de Werkstraat in LiveScience. Deze voucher kunt u aanvragen via glashelder@naturalis.nl.
• Houdt u bij de Meet & Greet alstublieft rekening met het tijdstip en het programma van LiveScience zelf om de zaal te bezoeken. Het beste tijdstip voor de rondleiding is tussen 10.00-12.00 uur en 13.00-15.00 uur. Kijk voor het programma van LiveScience op www.livescience.nl
• Naturalis doet zijn uiterste best om de Meet & Greet zo goed mogelijk te laten plaatsvinden. U kunt echter geen rechten ontlenen aan de voucher en wij vragen om uw begrip bij eventuele onvoorziene omstandigheden.
• De Nieuwe Insectengids kunt u verkrijgen door op VeleHanden een coupon van 2500 punten aan te maken en uw adresgegevens te mailen naar glashelder@naturalis.nl.
• De rondleiding kunt u reserveren in overleg met Naturalis (tijdens openingstijden en op basis van beschikbaarheid) via glashelder@naturalis.nl.
• Coupons en Meet & Greet voucher zijn niet inwisselbaar voor geld.