Waarvan akte!

Help mee om de archieven van notarissen uit het Gelders rivierengebied beter toegankelijk te maken.

Stand van zaken

  • 17.144 scans
  • 376 deelnemers

  • 14.795
    • 12.6% Onbruikbaar
    • 86.3% Ingevoerd
    • 57.1% Gecontroleerd
    Ingevoerd 98.9%
  • 9.786
    • 12.6% Onbruikbaar
    • 86.3% Ingevoerd
    • 57.1% Gecontroleerd
    Gecontroleerd 69.7%
Meedoen aan dit project

Project info

 
Minte Poldervaart - RAR

Minte Poldervaart - RAR

Boete voor de notaris

Laatst bijgewerkt op: 

FritsK vond in het bijschrijft bij de akten een opmerkelijk detail:

Notaris van Dieden krijgt op deze scan een boete van 10 francs opgelegd vanwege het ‘vergeten om op het repertoire te stellen van een akte’.

 

RAR – Ammerzoden, SAB010000182_01949_0042

 

 

 

Bijschrift

“Gezien en geexamineert te ZBoemel […] houdende de zedert de laatste visa, vier en tachtig actes – met omissie van een acte van verkoping van gras-gewasch ten behoeve van den Hooggebore Baron van Naggele – Heer van Nederhemert. Gepasseerd den achttiende en geregistreerd den vijf en twintigste augustus 1815 zijnde vergeten om op het repertoire te stellen, voor welke omissie de heer van Dieden, ingevolge art. 49 nº 1 der wet van den 22 frimaire 7 jaar, is vervallen in eene boete van tien francs benevens de verhoging; voor het overige zonder eenige tusschenvoegingen noch overschrijvingen.

Lenshoek”

 

 

Met 22 frimaire 7e jaar wordt overigens geduid op het jaar VII van de Franse republikeinse kalender, die begon op 22 september 1798 en eindigde op 22 september 1799.

De Franse Republikeinse kalender (ook wel Revolutionaire of Jakobijnse kalender) was in gebruik van 1793 tot 1806 gedurende een groot gedeelte van de Franse tijd.

 

Opvallend is de grote regelmaat van de Franse Republikeinse kalender.

Elke maand kreeg een naam verwijzend naar het seizoen, omvat 30 dagen, verdeeld in 3 decades van 10 dagen.

Aan het einde van het jaar aangevuld met 5 of 6 extra dagen, de zogenaamde ‘Jours complémentaires’ of wel aanvullende dagen.

 

'De wet van 22 frimaire 7e jaar' of jaar VII verwijst zo naar de datum 12 december 1798.

 

Frimaire - rijpmaand volgens de Franse Republikeinse kalender

 

 

  • FritsK

    FritsK

    Opvallend is ook dat de boete in francs is opgelegd terwijl de in de aktes genoemde prijzen in guldens zijn.

  • Minte Poldervaart - RAR

    Minte Poldervaart - RAR

    Laatst bijgewerkt op: 

    Ook achter de vermelding van de valuta schuilt een klein achtergrondverhaal.

    Wat één bijschrift kan opleveren... ;-)

     

    Belangrijk is allereerst de datering van het bijschrift en genoemde Franse wet: 1815 en verwijzing naar de wet uit 1798.

     

    De franc werd in Nederland ingevoerd in de Franse Tijd (1795-1813).

    Toen Napoleon Bonaparte de Nederlanden in 1810 volledig annexeerde, werd de Franse franc het wettig betaalmiddel.

     

    Tot 1825 bleef de franc betaalmiddel, naast de gulden of florijn en tot ver na einde van de Franse tijd; zelfs tot jaren na de invoering van de Muntwet van 1816.

     

     

    Munt van 2 francs met de beeltenis van Napoleon, 1813 – Bron: 1gulden.nl

     

    De waarde van 2 franc was overigens ongeveer gelijk aan 1 gulden of florijn.

     

     

    Gulden of florijn


    Tot de invoering van de franc kende Nederland de gulden, florijn genoemd, aangeduid met ƒ of ƒl.

    De eerste gulden of 'gouden’ werd al geslagen in 1252.

    De naam florijn verwijst naar de Florentijnse lelie uit het wapen van de stad Florence, waar deze munt werd geslagen.

     

     

    1 Gelderse gulden, 1795 – Bron: 1gulden.nl/provinciaal/guldens-uit-gelderland

     

     

    Muntwet

     

    Tot aan de muntwet in 1816 sloeg elke gebied zijn eigen munt met eigen gewicht, waarde en beeltenis.

    De muntwet bracht eenheid. De onderverdeling van de gulden in 100 cent werd vastgelegd en decimale muntenstelsel werd hiermee definitief ingevoerd.

    Tot 1825 bleef echter de franc ook wettig betaalmiddel, naast de gulden.

     

     

    Kop of munt

     

    Een jaar na invoering van de Muntwet (1817) sloeg koning Willem I de eerste gulden met zijn beeltenis.

    Op de munt stond op 'de kop' de beeltenis van de koning met de tekst 'koning der Nederlanden'.

    Weer een jaar later werd de tekst 'god zij met ons' toegevoegd.

    Deze munten bleven bijna tweehonderd jaar gehandhaafd, tot invoering van de euro in 2002.

     

    3 Gulden met beeltenis van Koning Willem I, 1817

     

     

    In akten uit de periode 1810-1825 worden dus om die reden zowel francs als guldens, florijnen, aangeduid.

     

    Hoewel het staatshoofd wisselde, zagen de guldens die we vanaf 1817 in handen hadden er allemaal ongeveer hetzelfde uit.