Gerard Leonard Frederik Philips (1858-1942) - grondlegger van de Koninklijke Philips
Laatst bijgewerkt op:
In een koopakte opgemaakt te Rossum duikt een wel heel bekende (bedrijfs)naam op: Philips.
De koper - Gerard Leonard Frederik Philips - blijkt de grondlegger van de huidige Koninklijke Philips in Eindhoven.
Gerard Leonard Frederik Philips, koper van bouwland en bomen te Driel, Rossum, 24-02-1910 – RAR 3182-767 - Rossum SAB010000182_00767_0006, akte 34
Koopakte
“Lambertus Fliervoet te Kerkdriel voor zich en qq aan Hendrik van den Oever te Rossum gemachtigde van Gerard Leonard Frederik Philips te Eindhoven 2.51.62 hectare bouwland en opgaande boomen te Driel sectie A nr. 1412, 1414, 1415 en 1416 en 173 voor ƒ4970.”
Gerard Leonard Frederik Philips (1858-1942) is de eerste directeur (1891-1922) van de "NV Philips' Gloeilampenfabrieken".
In de akte treedt Hendrik van den Oever – de notarisklerk – op als gemachtigde.
Gerard Leonard Frederik Philips wordt in 1858 geboren in Zaltbommel als oudste zoon van fabrikant, bankier en handelaar in tabak en koffie Frederik Philips en Maria Heijligers.
Geboorte Gerard Leonard Frederik Philips, Zaltbommel, 9 oktober 1858 – RAR 3151-426 Verzameling akten en huwelijksbijlagen van de Burgerlijke Stand van Bommelerwaardse gemeenten - Geboorte 1851-1860
Hij doorloopt de HBS in Zaltbommel en Arnhem.
Vanaf 1876 studeert hij in Delft aan de Polytechnische School, waar hij in 1883 afstudeert als werktuigbouwkundig ingenieur.
Na zijn studie begint zijn loopbaan op scheepswerven in Vlissingen en Glasgow. In Glasgow beseft hij hoe gloeilampen de toekomst zullen worden. Hij ziet in Schotland dat in scheepsverlichting, verlichting in fabrieken en straatverlichting gloeilampen worden gebruikt.
De productie van gloeilampen op grote schaal en van constante kwaliteit roepen echter vragen op.
"G.L.F. Philips, bezig aan zijn eerste proeven ter vervaardiging van kooldraden uit cellulose", 1890
In één van zijn vrienden, Jan Jacob Reesse, vindt hij een partner voor het idee om langs wetenschappelijke weg een eigen methode te ontwikkelen voor de fabricage van gloeilampen.
Gerard Philips zijn credo was dan ook: 'Als de kwaliteit er is, komt de kwantiteit vanzelf'.
Hij koopt samen met zijn vader - die als geldschieter fungeert - in Eindhoven een oud fabriekje aan de Emmasingel.
Op 15 mei 1891 richten vader en zoon Philips de firma Philips & Co op, die “kooldraadgloeilampen en andere elektro-technische artikelen" gaat maken.
Vanaf 1895 werkt ook zijn jongere broer Anton Philips in het bedrijf, vanaf 1 april 1899 als mededirecteur.
Gerard was verantwoordelijk voor de technische ontwikkeling, Anton richten zich op handelsrelaties.
In 1912 brengen de broers alle activiteiten onder in de NV Philips' Gloeilampenfabrieken.
Het familiebedrijf zal na het overlijden van Anton mede worden voortgezet door Antons zoon, Frits.
Anton Frederik Philips (1874-1954)
Bijzonder detail, de familie Philips is verwant aan Karl Marx - de gebroeders Philips zijn de achterneven van Karl Marx, de vader van het communisme.
In de winter van 1863-64 bezocht Karl Marx de familie in Zaltbommel en werkte daar aan Das Kapital, vermeldt Marcel Metze in Ze zullen weten wie ze voor zich hebben - Anton Philips 1874-1951, pag. 31, 2004.
Toen Philips jaren nadien tijdens een handelsreis naar de Sovjet-Unie met dit feit indruk trachtte te maken op Lenin om orders binnen te halen, zou deze hebben geantwoord "dat de heer Philips blijkbaar het boek Das Kapital óf niet gelezen óf niet begrepen had."
Geruststellend, dit had geen invloed op de orders aan Philips, die volgden.
Niet alleen technisch innovatief
Gerard Leonard Frederik Philips trouwt op 19 maart 1896 met Johanna van der Willigen (1862-1942). Het paar kreeg geen kinderen.
“Ook de vrouwen van oprichters Gerard en Anton Philips waren nauw bij de onderneming betrokken.Als serieuze gesprekspartners bij zakelijke beslissingen, bijvoorbeeld. Maar ze namen ook zelfstandig initiatieven op sociaal gebied.
Johanna Philips-Van der Willigen en haar man Gerard richtten bijvoorbeeld een studiefonds, het Philips-Van der Willigen fonds, op waarmee tienduizenden kinderen van medewerkers [tot 2015] de kans kregen een opleiding te volgen”, vermeldt de site van het Philips museum.
Philps zorgde daarnaast voor betaalbare woningen en voorzieningen op het gebied van gezondheid, sport en cultuur. PSV – de Philips Sport Vereniging – is misschien wel het meest bekende voorbeeld.
Philipsdorp, St. Elisabethlaan Eindhoven, 1915
Bron: https://www.philips.nl/a-w/philips-museum
Mogelijk betreft de aankoop van bouwland in 1910 een investering, waarvan de opbrengst uit verpachting van het land dient als kapitaal voor de diverse sociale fondsen en voorzieningen voor medewerkers.
Gerard Philips treedt op 1 april 1922 af als directeur van Philips, en wordt opgevolgd door zijn broer Anton.
Hij wordt commissaris bij enkele bedrijven en vestigt zich in Parijs en later in Cannes.
In 1931 keert hij terug naar Nederland en vestigt zich in Den Haag, waar hij in 1942 op 83-jarige leeftijd overlijdt.
