Miljoenen akten liggen nog begraven in het archief van de Amsterdamse Notarissen. Ga mee op ontdekkingstocht en help de geschiedenis van Amsterdam herschrijven!
Als je in 1743 in Amsterdam wijn op de vloer giet, de waard bedreigt en hem een urine ton naar het hoofd gooit, dan loop je het risico dat je wordt gepaternostert: in de boeien geslagen.
Ik geniet van die ontmoetingen met in onbruik geraakte taal! Met stip op 1 staat voor mij al heel lang mitsgaders.
Anna ten Tije scheldt haar man uit voor jakhals, een nieuwe voor mij
WILLEM DECKER JR 1753-1782 - 1 - Beginner - 13436 - (1761-1761) - NOTQ00157000597 - NOTQ00157000601
Maar dat had-ie aan zichzelf te danken. Had hij maar niet moeten lachen toen Anna de thee voornamelijk náást de kopjes schonk....
nog een attestatie over Anna, met meer stijlbloempjes:
"ik ben hier ingekoomen om jou naakende gad te dekken"
(tegen haar man) en tegen haar dienstmeid, die 'op trouwen staat':
"de man die jij krijgt zal maar een potdeksel zijn, terwijl jij het met uw sinjeur (haar man dus) houd."
Je raadt het, Anna is aan de drank.
WILLEM DECKER JR 1753-1782 - 1 - Beginner - 13437 - (1761-1761) - NOTQ00158000007 - NOTQ00158000008
En daar zijn ze nog een keer... Ditmaal ontkracht de dienstmeid, Dorothea Bodasje, Anna's bewering dat ze zich, in ruil voor een nieuwe rok, jak en muts (met slippen!) door de heer des huizes onzedelijk heeft laten betasten:
WILLEM DECKER JR 1753-1782 - 1 - Beginner - 13438 - (1762-1762) - NOTQ00159000032 - NOTQ00159000033
Deze kende ik nog niet:
Stuurman Gerrit van Veerde heeft 'gesolliciteerd' (verrassend modern woordgebruik) bij schipper Abraham Andriese van de Catharina, maar die ontraadt hem dat met de woorden: "Het zal te lang aanloopen eer ik vertreck en het zal u verveelen, om soo lang te loopen, of te wagten." Waarop Gerrit antwoordt: "dat ken niet scheelen, al legt gij met u schip tot in 't voorjaar, want ik ben bij St. Joris in de kost."
Volgens Ensie betekent dat: 'Ergens kosteloos eten en drinken, Voor niets medeëten, de vrije kost hebben'.
Weduwe Cornelia van Lotten laat het echtpaar Johannes Geerholt en Dorothea Elisabeth Peeters insinueren wegens laster. Wat ze over haar gezegd hebben is dan ook niet misselijk: ze 'spanjeeren dat Cornelia een kind zou hebben gehad en 't selve om't leeven had gebragt. Dat zij een heer aan haar huijs heeft gehad die twee hondert gulden voor een beurt heeft gegeeven, dat zij zo een groote hoer was als ter maar een in Amsterdam was en dat al wat zij had, zij het selve met hoeren had verdient en voorts nog dat zij en haar moeder beneevens haar onmondige suster Maria allen echtbreekers hoeren waaren en wat diergelijke vuijle lasterlijke en eerroovende expressien.'
PIETER JACOBUS SCHEURLEER 1781-1792 - 1 - Beginner - 16975 - (1788-1788) - KLAG01734000347 - KLAG01734000349
en even later een bijbehorende getuigenverklaring van deze scheldkannonade, met wat meer stijlbloempjes:
Cornelia is niet alleen een 'oppassershoer', maar zelfs een 'hoer van jan en alleman' (kun je nóg dieper zinken?), maar wordt ook, curieus genoeg, voor 'afzetter' uitgemaakt. 
Geerholt & Peeters blijken haar buren te zijn, daar is ze mooi klaar mee.
"Kom er maar uijt, jou oude schelm, wij sullen jou die grijse haeren versetten," roepen ze Leonardus van Lottum (Cornelia's broer?) toe. En dat kind zou Cornelia 'op de Nieuwenbrug hebben omgebragt'.
PIETER JACOBUS SCHEURLEER 1781-1792 - 1 - Beginner - 16975 - (1788-1788) - KLAG01734000457 - KLAG01734000460
Leonardus van Lottum/Lotten/Lottem is de vader van Cornelia. Hier de doop: https://archief.amsterdam/indexen/deeds/bca18a4a-db39-40a7-b5f7-627ee24d43b8
Hier de doop van het onmondige zusje [Johanna] Maria: https://archief.amsterdam/indexen/deeds/09c73824-b502-4c33-8758-b89c75b001a4
Uit andere aktes blijkt dat deze Leonardus ook woont in de Petanjedwarsstraat (Bethaniëndwarsstraat). Dus het moet wel om dezelfde persoon gaan. Hij is destillateur van beroep.
Twee getuigen bevestigen dat Maria Mettau en wijlen Abraham Claasz in 1750 getrouwd zijn met een formulering die ik nog niet eerder ben tegengekomen: "hebbende zij getuigen beijden haar requirante en nu wijlen haar man in een schuijtje ten trouwen zien vaaren en ook wederom zien komen." Bloemrijke beeldspraak of vergeten ritueel?
GERARDUS WIJTHOFF 1750-1794 - 1 - Beginner - 13267 - (1755-1755) - NOTJ00697000128 - NOTJ00697000129
