Miljoenen akten liggen nog begraven in het archief van de Amsterdamse Notarissen. Ga mee op ontdekkingstocht en help de geschiedenis van Amsterdam herschrijven!
Als je in 1743 in Amsterdam wijn op de vloer giet, de waard bedreigt en hem een urine ton naar het hoofd gooit, dan loop je het risico dat je wordt gepaternostert: in de boeien geslagen.
Ik geniet van die ontmoetingen met in onbruik geraakte taal! Met stip op 1 staat voor mij al heel lang mitsgaders.
Ook in de achttiende eeuw bezigde men medische eufemismen:
De scheepskok (wat doet hij daar dan ook?) is bij het lossen van balken 'gevallen op de punt van een balk, waar door hij zeer is gequetst aan, of in de waaterloosing, en de zulks in het bijzijn van de timmerman en de schippers zoon, waaterde hij daar op kort daar na bloed'. De schipper stuurt hem na een paar dagen naar Wieringen met het schuitje, waar de 'meester' hem een 'vlesje met drank geeft dat hij gebruijken moet'. Terug in Amsterdam 'verordineert' de chirurgijn bij het Kamperhoofd hem nog meer drankjes, 'dog alle drankjes hebben hem niet in het minste geholpen', al heeft de schipper er steeds voor betaald.
WILLEM DECKER JR 1753-1782 - 1 - Beginner - 13443 - (1764-1764) - NOTQ00164000426 - NOTQ00164000427
JACOB DE WINTER 1648-1710 - 5 - Expert - 2283 - (1655-1656) - KLAD01654000019 - KLAD01654000019
Na gevangenneming van een kapitein door Portugesen, zorgt een luitenant ervoor dat het vrijkopen niet doorgaat. De luitenant en trawanten nemen het commando over en brassen er op los.
De loodsman van het schip wordt omgekocht om een valse verklaring af te leggen maar wil deze intrekken want "alhier int gevangenhuijs komende, had bevonden dathij op een padde getreden had ende dat d'leuijtenant hem dapper bedrogen had".
Friese beurtschippers in de Sneeker bierkelder kunnen het ook fijntjes uitdrukken: ze hebben het over iemand die "...al naaijde wat maar ruijg voor 't gat was, zonder onderscheijd wat vrouwsperzoonen 't waren."
Aukje Jans, in de wandeling Jan Goedesdochter, de meijd in Herberg Het Paradijs in Worcum is 'haar vrouwelijkheijd geteert, als toen haar in veeren gezet en haar daarop laten lopen hebben'.
Ja, in Worcum 'gaat 't er wonderlijk te werk', zeggen ze.
GERARDUS WIJTHOFF 1750-1794 - 1 - Beginner - 13293 - (1762-1762) - NOTJ00722000485 - NOTJ00722000487
Klein en kort.
tegenwoordig zeggen we dat omgekeerd.
JOZEPH STEIJNS 1626-1652 - 3 - Basis Paleografie - 846 - (1627-1628) - KLAF00295000183 - KLAF00295000184
Een vader wil geen toestemming geven voor huwelijk van zijn dochter. De toekomstige bruidegom laat de notaris nog eenmaal officieel toestemming vragen, maar het huwelijk gaat hoe dan ook door. De vader 'wilde het houwelijck beletten al soude hij sijn leven daerbij laeten'. Daarnaast voelt de bruidegom zich in zijn eer aangetast: de vader heeft zijn dochter uitgemaakt voor dievegge en noemt daarbij 'de heelder soo goet is als de steelder'.
