Miljoenen akten liggen nog begraven in het archief van de Amsterdamse Notarissen. Ga mee op ontdekkingstocht en help de geschiedenis van Amsterdam herschrijven!
Als je in 1743 in Amsterdam wijn op de vloer giet, de waard bedreigt en hem een urine ton naar het hoofd gooit, dan loop je het risico dat je wordt gepaternostert: in de boeien geslagen.
Ik geniet van die ontmoetingen met in onbruik geraakte taal! Met stip op 1 staat voor mij al heel lang mitsgaders.
De testatrice is '....siek van lighaeme aan de belroos te bedde leggende....".
Hier zou dan wondroos bedoeld worden? Niet best.
SALOMON DORPER 1735-1784 - 2 - 10699 - (1738-1738) - NOTD03044000147 - NOTD03044000148
znw. vr., zonder mv. Uit Bel (III), in de bet. 3), en Roos.
↪Naam van zekeren uitslag in het gezicht.
Met enige regelmaat kom ik in de akten zegswijzen tegen die in het hedendaagse Standaardnederlands niet meer gangbaar zijn, maar die in de oosterse dialecten van ons land nog dagelijks gebruikt worden. Een van de deelnemers deelde in deze rubriek eerder bijvoorbeeld al 'uit de tijd gaan' als synoniem voor gestorven zijn.
Vandaag kwam ik bij Pieter van der Meulen (1706) een andere fraaie tegen: 'niet wel te passe sijnde', wat zoiets betekent als niet goed in orde zijn.
KLAB07036000365
Nog een anglicisme: '... door verscheijdene disasters en misfortuijn....geensints te kunnen bestaen..'
SALOMON DORPER 1735-1784 - 2 - 10701 - (1740-1740) - NOTD03046000117 - NOTD03046000118
https://archief.amsterdam/inventarissen/inventaris/5075.nl.html#NOTA00961000064
Volgens mij lees ik hier de verwensing 'een latie'. Weet iemand wat dat kan zijn?
De context is ook leuk: Vrouw (een bewoonster van het Begijnhof nota bene) komt met dienstmeid ergens een bezoek brengen, de dienstmeid mag niet naar binnen. Dienstmeid wordt boos op haar bazin (wie is de baas?) en noemt haar dus een latie, vrouw antwoordt 'weest gerust ik zal mij nooit onderwerpen'.
